تخم شربتی چیست؟
دانه‌های ریحان یا به اصطلاح همان تخم شربتی، دانه‌های گیاه ریحان هستند. گیاه ریحان که از لحاظ علمی با نام Ocimum basilicum شناخته می‌شود، یکی از معروفترین گیاهان جهان است و در غذاهای متعددی در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، دانه‌های این گیاه علیرغم وجود ترکیبات مفید و مواد فعال که می‌توانند بر سلامت انسان تأثیر بگذارند، اغلب نادیده گرفته می‌شود.
برخی از مواد اصلی فعال در تخم شربتی عبارتند از:
- فیبر غذایی
- آهن
- پروتئین
- مواد شیمیایی گیاهی
- ترکیبات پلی فنولیک
- اورینتین
- ویسنتین
- و دیگر آنتی اکسیدان‌های قوی
دانه‌های ریحان وقتی خشک می‌شوند کاملاً سیاه هستند و تقریباً اندازه دانه‌های چیا می‌باشند. در حالی که استفاده از این این دانه‌ها چندان رایج نیستند، اما فواید سلامتی بالقوه آن‌ها باعث افزایش محبوبیت‌شان شده است.
فواید تخم شربتی برای سلامتی
خواص تخم شربتی برای لاغری اثبات شده است. مهمترین مزایای تخم شربتی برای سلامتی شامل توانایی آن در بهبود سلامت دستگاه گوارش، کمک به کاهش وزن، بهبود ظاهر پوست، تقویت مو، تنظیم قند خون، خنک کردن بدن، کاهش استرس، تقویت استخوان‌ها، کاهش فشار خون، بهبود بینایی، کاهش التهابات، کاهش کلسترول و جلوگیری از عفونت‌های خاص است. در زیر به معرفی برخی از ویژگی‌های برتر این ماده غذایی خواهیم پرداخت.
خواص تخم شربتی برای پوست
با وجود مقدار چشمگیری از آنتی اکسیدان‌ها و فلاونوئیدها در بافت این دانه‌ها، تخم شربتی قادر به بهبود سلامت پوست و تحریک رشد سلول‌های جدید است. آنتی اکسیدان‌ها با اثرات رادیکال‌های آزاد که می‌تواند باعث ایجاد استرس اکسیداتیو و در نهایت منجر به جهش سلولی و در نتیجه ایجاد چین و چروک و لکه شود مقابله می‌کنند. استفاده منظم از این دانه‌ها به عنوان یک ماده ضد پیری عمل می‌کند و علائم مربوط به افزایش سن را کاهش می‌دهد.
خواص تخمه شربتی برای مو
تخم شربتی با دارا بودن سطح قابل توجهی آهن و آنتی اکسیدان‌های مختلف می‌تواند تولید مو را تحریک کرده و از ریزش زودرس مو جلوگیری کند. آهن به گردش خون در پوست سر و همچنین رشد موهای قوی کمک می‌کند. در زنان مبتلا به کمبود آهن، معمولاً مکمل‌های آهن برای اطمینان از اثربخشی درمان ریزش مو توصیه می‌شود. تخم شربتی جایگزین طبیعی این قرص‌ها می‌باشد. آنتی اکسیدان‌های موجود در این دانه‌ها از التهاب و استرس اکسیداتیو در پوست سر که یکی از دلایل اصلی ریزش مو است، جلوگیری می‌کنند. خواص تخمه شربتی برای مو از نظر علمی اثبات شده است.
خاصیت تخمه شربتی برای لاغری
تخم شربتی منبع فیبر فوق العاده ای است که باعث افزایش مدفوع و احساس سیری می‌شود. این موضوع از پرخوری و خوردن میان وعده بین وعده‌های غذایی جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، هنگامی که این دانه‌ها هضم می‌شوند، ممکن است تا 20 برابر اندازه اولیه خود متورم شده و از نظر فیزیکی شما را سیر کنند.
سطح کلسترول را کاهش می‌دهد
مطالعات نشان داده است که تخم شربتی به طور مستقیم با کاهش LDL یا سطح کلسترول بد مرتبط است، که این به معنی کاهش خطر ابتلا به گرفتگی رگ‌ها و رسوب پلاک در شریان‌ها و عروق خونی است. این امر همچنین از فشار بر قلب کاسته و احتمال حمله قلبی و سکته را کاهش می‌دهد. اثر کاهنده کلسترول تخم شربتی ممکن است به فیبر محلول موجود در آن مربوط باشد.
فشار خون را کنترل می‌کند
ریحان در طب سنتی چینی برای درمان بسیاری از بیماری‌های مزمن از جمله فشار خون بالا استفاده می‌شود. یک مطالعه معتبر اثبات کرد که ریحان بر متابولیسم چربی و پلاکت‌ها تأثیر دارد. در نتیجه، مصرف آن می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند.
سلامت استخوان‌ها را افزایش می‌دهد
با وجود طیف متنوعی از مواد معدنی موجود در تخم شربتی از جمله آهن، پتاسیم، مس، کلسیم، منگنز و منیزیم، خوردن منظم این دانه‌ها به بهبود تراکم مواد معدنی استخوان‌ها کمک می‌کند. این امر خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.
از بیماری‌ها پیشگیری می‌کند
مطالعات متعدد خواص ضد میکروبی، آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی تخم شربتی را تایید کرده‌اند. مقدار قابل توجهی ویتامین A و دیگر آنتی اکسیدان‌ها در این دانه‌ها وجود دارد که می‌تواند به کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن در بدن کمک کند. این امر از فشار بر سیستم ایمنی بدن کاسته و همچنین از بسیاری از عفونت‌های بیماری زا و ابتلا به بیماری‌های مختلف جلوگیری می‌کند.
کنترل دیابت
برطبق مطالعات انجام شده، عصاره‌های این دانه‌ها می‌توانند در افراد مبتلا به دیابت، اثر ضد دیابت داشته باشند. بر این اساس، پیشنهاد می‌شود که از تخم شربتی برای کمک به کنترل دیابت نوع 2 و همچنین عوارض مرتبط با آن مانند اختلال عملکرد کبد، نفروپاتی دیابتی و سرکوب سیستم ایمنی استفاده شود.
خاصیت خنک کنندگی بالا
در بسیاری از کشورهای آسیایی، تخم شربتی به دلیل اثرات خنک کنندگی خود مشهور است، زیرا می‌تواند سرمای نوشیدنی‌ها را حفظ کند. این دانه‌ها معمولا توسط افرادی که از تب و سایر شرایط التهابی رنج می‌برند، استفاده می‌شوند.
استرس را کاهش می‌دهد
اگر سطح استرس شما بالاست، نوشیدن یک لیوان آب پر از تخم شربتی ممکن است یک راه حل سریع و ساده برای کاهش اضطراب باشد. مصرف منظم تخم شربتی می‌تواند به کاهش دوره‌های افسردگی، افزایش روحیه و کاهش سطح هورمون‌های استرس در بدن کمک کند.
بینایی را بهبود می‌بخشد
با توجه به مقدار قابل توجه ویتامینA موجود در این ماده غذایی، مصرف تخم شربتی برای افرادی که از سطح بینایی آن‌ها کاسته شده یا دارای سطح بالای استرس اکسیداتیو هستند، توصیه می‌شود. ویتامین A به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در شبکیه عمل کرده و از ایجاد آب مروارید جلوگیری کرده و ایجاد دژنراسیون ماکولا را کند می‌کند.
درد را کاهش می‌دهد
وقتی صحبت از بیماری‌هایی مانند آرتریت، نقرس، سردرد و سندرم روده تحریک پذیر می‌شود، تخم شربتی می‌تواند از شدت این بیماری‌ها کاسته و به سرعت درد را تسکین دهد. همچنین بتا کاریوفیلن(ترکیبی که در تخم شربتی وجود دارد) به دلیل خواص ضد التهابی دارای فعالیت ضد آرتروز است.
عوارض جانبی تخم شربتی
- زنان باردار: یکی از عوارض دانه‌های ریحان تأثیر بالقوه آن‌ها بر سطح هورمون استروژن در بدن است. این می‌تواند برای زنان باردار خطرناک باشد، زیرا می‌تواند قاعدگی را تحریک کرده و عوارضی را برای نوزاد ایجاد کند.
- مشکلات تیروئید: کسانی که از عدم تعادل تیروئید یا سایر مشکلات هورمونی رنج می‌برند، نباید قبل از مشورت با پزشک از این دانه‌ها استفاده کنند.
- خطر خفگی: به دلیل تاثیری که آب و مایعات روی این دانه‌ها دارند، نسبت نامناسب مایع به دانه‌ها می‌تواند منجر به ایجاد یک توده ژلاتینی بزرگ شود که بلعیدن آن به طور بالقوه دشوار است. به همین دلیل، مصرف این دانه‌ها برای افرادی که مشکل بلع دارند، کودکان خردسال یا افراد مسن توصیه نمی‌شود.
استفاده‌های خوراکی تخم شربتی
استفاده اولیه تخم شربتی در بیشتر کشورهای آسیایی به عنوان ماده غلیظ کننده نوشیدنی‌های خاص، از آب میوه گرفته تا شیک‌ها و اسموتی‌ها است.
وقتی این دانه‌ها را در آب یا مایع دیگر نم می‌کنید، ژلاتینی و نرم می‌شوند. این دانه‌ها نه تنها نوشیدنی‌ها را غلیظ می‌کنند، بلکه پتانسیل تغذیه ای آن‌ها را نیز به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند.تخم شربتی را می‌توان در شربت و میلک شیک ریخت.
تهیه نوشیدنی حاوی تخم شربتی در خانه بسیار ساده است. به سادگی نصف فنجان تخم شربتی را به یک اسموتی میوه ای یا یک لیوان آب اضافه کنید تا نوشیدنی شما سرشار از مواد مغذی شود. همچنین استفاده از تخم شربتی در سوپ‌ها، خورش‌ها، ماست و غذاهای رشته ای بسیار رایج است.
ساده ترین راه برای مصرف این دانه‌ها افزودن نصف فنجان تخم شربتی به یک لیوان کامل آب است. در این حالت دانه‌ها تقریباً 10 برابر حجم اولیه خود متورم می‌شوند و مقدار بیشتری از آنتی اکسیدان‌ها و مواد مغذی خود را آزاد می‌کنند.
خواص تخم شربتی با عسل
خواص تخم شربتی با عسل بیشتر از دمنوش تخم شربتی است. بهتر است این دمنوش را به همراه عسل مصرف کنید تا نتیجه بهتری بگیرید. خواص تخم شربتی با عسل شامل موارد زیر است:
- حرکت غذا در معده/روده را افزایش می‌دهد تا سریعتر هضم شود.
- تخم شربتی سموم و چربی را از بین می‌برد.
- حرکت روده، حذف سموم از بدن را افزایش داده، که این باعث افزایش سلامت و زیبایی پوست می‌شود
- افزایش سوزاندن کالری‌ها
- کاهش سطح قند و کلسترول
- بعد از غذا سطح گلوکز را کاهش داده و افزایش قند خون را کنترل می‌کند
- از حملات قلبی، سکته‌های قلبی و سایر بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند
- از افزایش چربی خون می‌کاهد.
- برای افراد دیابتی مفید است و وزن را کنترل می‌کند.
طرز تهیه و خواص نوشیدنی عسل و تخم شربتی
- 1/3 فنجان شکر
- 2 فنجان آب
- قاشق غذاخوری عسل
- 4 قاشق چایخوری تخم شربتی
پس از هم زدن و حل کردن یک سوم پیمانه شکر در آب، 1 قاشق غذاخوری عسل به آن اضافه کرده و هم بزنید. سپس 4 قاشق چایخوری تخم شربتی اضافه کنید. در عرض 2-3 دقیقه دانه‌ها منبسط می‌شوند.
اگر می‌خواهید از خاصیت تخمه شربتی برای لاغری بهره مند شوید، بهتر است این دمنوش را با معده خالی نوش جان کنید.
دیدگاه خود را بنویسید